მთავარი » ყაზახეთი

Category Archives: ყაზახეთი

2021 წლის მთავარი მოვლენები პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში

2021 მძიმე წელი იყო მსოფლიოსთვის, მათ შორის პოსტსაბჭოთა ქვეყნებისთვის. მთელი წელი რუსეთსა და დასავლეთს შორის დაპირისპირებით გამოირჩეოდა, რამაც წლის ბოლოს კულმინაციას მიაღწია, როდესაც კრემლმა დასავლეთს უსაფრთხოების გარანტიები და პოსტსაბჭოთა ქვეყნებთან ურთიერთობაზე ხელის აღება მოსთხოვა. უკრაინის საზღვართან რუსეთის სამხედრო თამაშები შემდეგი წლისთვისაც აქტუალური იქნება. არაერთი არჩევნები ჩატარდა პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში, სადაც განსხვავებული პოლიტიკური შედეგი დადგა ქვეყნებისთვის. სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის სასაზღვრო რაიონებში სამხედრო დაპირისპირება მცირე მასშტაბებით წელსაც გაგრძელდა, ერთმანეთის წინააღმდეგ იარაღი ტაჯიკეთმა და ყირგიზეთმაც გამოიყენეს.  

(more…)

ომი და არჩევნები: 2020 პოსტსაბჭოთა სივრცეში

2020 წელს კორონავირუსის პანდემია არ იყო ერთადერთი გამოწვევა პოსტსაბჭოთა ქვეყნებისთვის. საპრეზიდენტო, საპარლამენტო და ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნების შედეგები 2021 წელს არაერთი ქვეყნის შიდა და საგარეო პოლიტიკას შეცვლის. ბელარუსში, მოლდოვასა და ყირგიზეთში არჩევნებს არ ჩაუვლია რუსეთის აქტიური  მონაწილეობის გარეშეც. თუმცა, წლის მთავარ მოვლენად უდავოდ მთიანი ყარაბაღის მეორე ომი იქცა.

იხილეთ სტატია პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში 2020 წელს მომხდარ ყველაზე მნიშვნელოვანი მოვლენების შესახებ. სტატია 2020 წლის 31 დეკემბერს გამოქვეყნდა civil.ge-ზე. სტატიის სანახავად გადადით ბმულზე.

კირილიცა VS ლათინური: „ლინგვისტური ბრძოლა“ პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში

2018 წლის 20 თებერვალს ყაზახეთის პრეზიდენტმა ლათინური გრაფიკის საფუძველზე ყაზახური ენის დამწერლობის ახალი ვერსია დაამტკიცა. ამ გადაწყვეტილებით ყაზახეთი უარს ამბობს კირილიცას გამოყენებაზე. ამ მხრივ ყაზახეთი არ არის გამონაკლისი. საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში კირილიციდან ლათინურ დამწერლობაზე გადასვლის მტკივნეული პროცესი მიმდინარეობს. დამწერლობის შეცვლა, რომელიც, ერთი შეხედვით, ლინგვისტური საკითხია, გრძელვადიან პერსპექტივაში მნიშვნელოვანი პოლიტიკური ცვლილებების მიზეზი შეიძლება გახდეს.

(more…)

რუსული სეპარატიზმის საფრთხე ყაზახეთში

ყირიმისა და აღმოსავლეთ უკრაინის მოვლენების შემდეგ დაიწყო სპეკულაციები იმის თაობაზე, თუ კიდევ რომელმა პოსტსაბჭოთა ქვეყანამ შეიძლება მიიპყროს კრემლის ყურადღება. ამ მხრივ, რუსეთთან ახლო ურთიერთობების მიუხედავად, საფრთხის წინაშეა ყაზახეთი, სადაც რუსულენოვანი მოსახლეობის დიდი რაოდენობა ცხოვრობს.

(more…)

ყაზახეთი: ჯუზების პოლიტიკა

ცენტრალური აზიის სახელმწიფოებში მიმდინარე პოლიტიკურ პროცესებზე სერიოზულ გავლენას ახდენს რეგიონში დამკვიდრებული კლანური სისტემა. ამ მხრივ, გარკვეული თავისებურებით ხასიათდება ყაზახეთი, სადაც საზოგადოება, ტრადიციულად, სამ ჯუზად ან ურდოდ იყოფა: უფროსი, შუათანა და უმცროსი. თავის მხრივ, თითოეული ჯუზი იყოფა ტომებად (43), ტომები კი, უფრო პატარა კლანებად. არსებული ტრადიციის თანახმად, თითოეულმა ყაზახმა საკუთარი გენეოლოგია 40 თაობის ჩათვლით უნდა იცოდეს.

(more…)