მთავარი » უკრაინა
Category Archives: უკრაინა
2021 წლის მთავარი მოვლენები პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში
2021 მძიმე წელი იყო მსოფლიოსთვის, მათ შორის პოსტსაბჭოთა ქვეყნებისთვის. მთელი წელი რუსეთსა და დასავლეთს შორის დაპირისპირებით გამოირჩეოდა, რამაც წლის ბოლოს კულმინაციას მიაღწია, როდესაც კრემლმა დასავლეთს უსაფრთხოების გარანტიები და პოსტსაბჭოთა ქვეყნებთან ურთიერთობაზე ხელის აღება მოსთხოვა. უკრაინის საზღვართან რუსეთის სამხედრო თამაშები შემდეგი წლისთვისაც აქტუალური იქნება. არაერთი არჩევნები ჩატარდა პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში, სადაც განსხვავებული პოლიტიკური შედეგი დადგა ქვეყნებისთვის. სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის სასაზღვრო რაიონებში სამხედრო დაპირისპირება მცირე მასშტაბებით წელსაც გაგრძელდა, ერთმანეთის წინააღმდეგ იარაღი ტაჯიკეთმა და ყირგიზეთმაც გამოიყენეს.
ომი და არჩევნები: 2020 პოსტსაბჭოთა სივრცეში
2020 წელს კორონავირუსის პანდემია არ იყო ერთადერთი გამოწვევა პოსტსაბჭოთა ქვეყნებისთვის. საპრეზიდენტო, საპარლამენტო და ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნების შედეგები 2021 წელს არაერთი ქვეყნის შიდა და საგარეო პოლიტიკას შეცვლის. ბელარუსში, მოლდოვასა და ყირგიზეთში არჩევნებს არ ჩაუვლია რუსეთის აქტიური მონაწილეობის გარეშეც. თუმცა, წლის მთავარ მოვლენად უდავოდ მთიანი ყარაბაღის მეორე ომი იქცა.
იხილეთ სტატია პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში 2020 წელს მომხდარ ყველაზე მნიშვნელოვანი მოვლენების შესახებ. სტატია 2020 წლის 31 დეკემბერს გამოქვეყნდა civil.ge-ზე. სტატიის სანახავად გადადით ბმულზე.
რუსეთის სამხედრო ძალების როლი დონბასის ჰიბრიდულ ომში
2013-2014 ევრომაიდანის კრიზისმა უკრაინაში მნიშვნელოვანი პოლიტიკური კრიზისი გამოიწვია, რაც რუსეთის მიერ ყირიმის ანექსიითა და ქვეყნის აღმოსავლეთში წამოწყებული ომით გაგრძელდა. ზოგიერთი ექსპერტის აზრით, 2014 წლის მარტის ყირიმის მოვლენები მოიცავდა სამხედრო მოქმედების აქამდე უცნობ სახეს, სადაც საინფორმაციო პროპაგანდა მნიშვნელოვან ადგილს იკავებდა.
უკრაინის ეკლესიის ავტოკეფალია: დიდი რელიგიური განხეთქილების დასაწყისი
14 სექტემბერს რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის სინოდმა კონსტანტინოპოლის საპატრიარქოსთან ურთიერთობის გაწყვეტის გადაწყვეტილება მიიღო. ამ ეტაპზე ურთიერთობის სრულ გაწყვეტაზე საუბარი ნაადრევია, მაგრამ რუსეთის ეკლესიამ ღიად განაცხადა, რომ იგი ამას იმ შემთხვევაში გააკეთებს, თუ კონსტანტინოპოლი უკრაინის ეკლესიის რუსეთის ეკლესიისგან დამოუკიდებლობას აღიარებს. რუსეთის ეკლესიის პრევენციული ნაბიჯების მიუხედავად, ბოლო თვეებში განვითარებული მოვლენები მიუთითებს, რომ უკრაინის ეკლესიისთვის ავტოკეფალიის მინიჭების ალბათობა მაღალია, რაც მართლმადიდებელ სამყაროში გარდაუვალ განხეთქილებას გამოიწვევს. (more…)
უკრაინა: გადამწყვეტი ბრძოლა ეკლესიის დამოუკიდებლობისთვის
2014 წელს უკრაინაში განვითარებული „ევრომაიდნის“ მოვლენების, რუსეთის ფედერაციის მიერ ყირიმის ანექსიისა და აღმოსავლეთ უკრაინაში შეიარაღებული დაპირისპირების დაწყების შედეგად, უკრაინაში მართლმადიდებელ ეკლესიებს შორის დაპირისპირება გამწვავდა. 2018 წელს განვითარებული მოვლენების საფუძველზე შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ ბრძოლა დამოუკიდებელი უკრაინული ეკლესიის შესაქმნელად კიდევ უფრო გამწვავდება, რაც არა მხოლოდ მართლმადიდებელ სამყაროში გამოიწვევს დაპირისპირებას, არამედ მნიშვნელოვანი გეოპოლიტიკური ცვლილებების წინაპირობაც გახდება.
ყირიმის საკითხი რუსეთ-უკრაინის ურთიერთობებში
2014 წელს უკრაინაში განვითარებულ პოლიტიკურ მოვლენებს რუსეთის მიერ ყირიმის ნახევარკუნძულის დაკავება მოჰყვა. აღნიშნული ქმედება უკრაინაში საკუთარი ტერიტორიის ანექსიად შეაფასეს, რუსეთში კი – ისტორიული სამართლიანობის აღდგენად.
ჩერნობილის კატასტროფა
1986 წლის 26 აპრილს, მოსკოვის დროით 01:43 წუთზე, ჩერნობილის ატომურ ელექტროსადგურზე, ქალაქ პრიპიატში, უკრაინის სსრ–ში, საბჭოთა კავშირში, აფეთქება მოხდა. ჩერნობილის რეაქტორის აფეთქებით გავრცელებული რადიოაქტიური იზოტოპების ინტენსივობა ატმოსფეროში 400-ჯერ აღემატებოდა ჰიროშიმაზე, 1945 წელს, ჩამოგდებული ატომური ბომბების რადიოაქტიურ კონცენტრაციას. 2016 წელს ამ მოვლენიდან 30 წელი გავიდა.
დასავლეთ და აღმოსავლეთ უკრაინა ისტორიის პრიზმაში (უკრაინის ისტორიის მოკლე მიმოხილვა)
დღეს ხშირად საუბრობენ ორ უკრაინაზე, დასავლეთ უკრაინაზე, რომელიც პროდასავლური, ნაციონალისტური და ანტირუსული განწყობებით გამოირჩევა და აღმოსავლეთ უკრაინაზე, სადაც ანტიდასავლური და პრორუსული განწყობები ჭარბობს. ორი უკრაინის არსებობას უკრაინის ტერიტორიაზე ბოლო საუკუნეებში განვითარებული ისტორიული პროცესები განაპირობებს. აღნიშნული სტატიის მიზანი ამ ისტორიული პროცესების მოკლე მიმოხილვაა.
უკრაინის ისტორიის გადაფასება: ნაციონალისტური ისტორია საბჭოთა ისტორიოგრაფიის წინააღმდეგ
უკრაინა დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ მნიშვნელოვანი გამოწვევების წინაშე აღმოჩნდა. უკრაინული სახელმწიფოს მშენებლობის პროცესში საზოგადოებისა და პოლიტიკური ელიტის ნაწილმა ზოგიერთი ისტორიული მოვლენისა თუ პიროვნების როლის გადაფასება დაიწყო. საბჭოთა პერიოდში მოღალატეებად შერაცხული პოლიტიკური თუ სამხედრო ლიდერები უკრაინის ნაწილმა, განსაკუთრებით დასავლეთ უკრაინაში, გმირებად აღიარა, მეორე ნაწილი კი, ძირითადად სამხრეთ-აღმოსავლეთ უკრაინაში, ისტორიულ წარსულს კვლავ საბჭოთა ისტორიოგრაფიის პრიზმაში განიხილავს.
უკრაინა: რელიგია და პოლიტიკა
უკრაინის მიერ დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ რელიგია და პოლიტიკა იმდენად დაუკავშირდა ერთმანეთს, რომ ამ ქვეყანაში მიმდინარე პროცესების გასაგებად მნიშვნელოვანია კონფესიური დაპირისპირების ანალიზი. აღნიშნულ სტატიაში განხილულია უკრაინის მართლმადიდებელ ეკლესიაში არსებული ვითარება.
Post-Soviet Watch 