მთავარი » Posts tagged 'ტაჯიკეთი'
Tag Archives: ტაჯიკეთი
ანკლავები ცენტრალურ აზიაში
ცენტრალური აზია ხუთ სახელმწიფოს – ყაზახეთს, უზბეკეთს, თურქმენეთს, ყირგიზეთსა და ტაჯიკეთს – მოიცავს. გეოგრაფიული მდებარეობიდან გამომდინარე ამ სახელმწიფოებს სტრატეგიული პარტნიორობის დიდი პოტენციალი აქვთ. თუმცა, სხვა საკითხებთან ერთად, ანკლავებთან დაკავშირებული უთანხმოებები არათუ ქვეყნებს შორის თანამშრომლობას აფერხებს, არამედ, რიგ შემთხვევებში, სასაზღვრო რეგიონებში მშვიდობიან თანაცხოვრებას უშლის ხელს და ძალადობრივ დაპირისპირებას წარმოშობს.
კირილიცა VS ლათინური: „ლინგვისტური ბრძოლა“ პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში
2018 წლის 20 თებერვალს ყაზახეთის პრეზიდენტმა ლათინური გრაფიკის საფუძველზე ყაზახური ენის დამწერლობის ახალი ვერსია დაამტკიცა. ამ გადაწყვეტილებით ყაზახეთი უარს ამბობს კირილიცას გამოყენებაზე. ამ მხრივ ყაზახეთი არ არის გამონაკლისი. საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში კირილიციდან ლათინურ დამწერლობაზე გადასვლის მტკივნეული პროცესი მიმდინარეობს. დამწერლობის შეცვლა, რომელიც, ერთი შეხედვით, ლინგვისტური საკითხია, გრძელვადიან პერსპექტივაში მნიშვნელოვანი პოლიტიკური ცვლილებების მიზეზი შეიძლება გახდეს.
ისლამ კარიმოვის ეპოქის დასასრული: ვინ იქნება უზბეკეთის მეორე პრეზიდენტი
უზბეკეთის მთავრობის განცხადებით, 2016 წლის 2 სექტემბერს გარდაიცვალა ქვეყნის პირველი პრეზიდენტი ისლამ კარიმოვი. კარიმოვის გარდაცვალებით დამოუკიდებელი უზბეკეთის ისტორიაში ერთი მნიშვნელოვანი ეპოქა დასრულდა. თუ ვინ იქნება კარიმოვის შემდეგ უზბეკეთის პრეზიდენტი, ქვეყნის გავლენიან ჯგუფებსა და კლანებს შორის შეთანხმებაზეა დამოკიდებული.
ტაჯიკეთი: პრეზიდენტი ძალაუფლების მემკვიდრეობით გადაცემისთვის ემზადება
ტაჯიკეთში ბოლო პერიოდში განხორციელებული საკონსტიტუციო და საკადრო ცვლილებები მიუთითებს, რომ ქვეყნის მოქმედი პრეზიდენტი ემომალი რაჰმონი, სავარაუდოდ, ძალაუფლების მემკვიდრეობით გადაცემისთვის ემზადება. მიუხედავად იმისა, რომ შვილებისა და ოჯახის ახლო ნათესავების დაწინაურება, ცენტრალურ აზიაში გავრცელებული ტრადიციაა, რაჰმონის მრავალსულიანი ოჯახის წევრების კარიერული წინსვლა და წარმატებები ბიზნესში, ტაჯიკეთში კორუფციისა და ნეპოტიზმის განსაკუთრებით დიდ მასშტაბებზე მიუთითებს.
რუსეთის სამხედრო ბაზები პოსტსაბჭოთა სივრცეში
საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ, ფინანსური რესურსების სიმწირისა და ახალი პოლიტიკური რეალობის გათვალისწინებით, რუსეთმა მსოფლიო მასშტაბით არსებული სამხედრო დანიშნულების ობიექტებისა და ბაზების რაოდენობა შეამცირა. კრემლმა ძირითადი აქცენტი პოსტსაბჭოთა სივრცეზე გადაიტანა, სადაც რუსეთს საკუთარი „პრივილიგირებული ინტერესები“ აქვს. მსგავსი ინტერესების არსებობის შესახებ რუსეთის პრეზიდენტმა დიმიტრი მედვედევმა რუსეთ–საქართველოს 2008 წლის ომის შემდეგ განაცხადა.
მთიანი ბადახშანი: ტაჯიკეთის მივიწყებული რეგიონი
პოსტსაბჭოთა პერიოდში ეთნიკური უმცირესობებით დასახლებული რეგიონები რუსეთისათვის საკუთარ მეზობლებზე ზეწოლისათვის მნიშვნელოვანი საგარეო–პოლიტიკური ინსტრუმენტი გახდა. მსგავსი ინსტრუმენტი მოსკოვმა გამოიყენა საქართველოს, მოლდავეთის, აზერბაიჯანისა და 2014 წელს უკრაინის წინააღმდეგ. პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში ეთნიკურ ნიადაგზე არსებული დაძაბულობის კერები, მომავალში სხვა ქვეყნებშიც ქმნის რუსეთის მხრიდან ზეწოლის შესაძლებლობას. ამ მხრივ, გარკვეული პრობლემები შეიძლება წარმოიქმნას ცენტრალურ აზიაში, განსაკუთრებით, ჩრდილოეთ ყაზახეთში, სადაც ეთნიკური რუსები ცხოვრობენ, მთიანი ბადახშანის ავტონომიურ ოლქში, ტაჯიკეთი, სადაც პამირისპირა ხალხები ცხოვრობენ და ყარაყალპაკეთის ავტონომიურ რესპუბლიკაში, უზბეკეთში. აღნიშნულ სტატიაში მთიან ბადახშანში არსებულ პრობლემებს განვიხილავთ.